układy automatyki

Współczesna rola układów regulacji

Zagadnienie to wymaga pewnego doprecyzowania w celu uniknięcia niejasności terminologicznych. W automatyce odróżnia się sterowanie od regulacji, choć potoczne znaczenie tych słów może sugerować ich synonimiczność. Regulacja jest definiowana jako pewien rodzaj sterowania, zatem samo sterowanie jest terminem o szerszym znaczeniu.

Automatyczne układy do regulacji

układy automatykiMając za sobą tę trudność, można śmiało przejść do omawiania problematyki zasygnalizowanej w tytule. Automatyka jest obecnie jedną z najprężniej rozwijających się odnóg nauk ścisłych, cieszy się licznymi dofinansowaniami i dużym zainteresowaniem ze strony studentów, jednak jaki właściwie przyświeca jej cel? Automatyka jest w bezpośredni sposób sprzężona z technologią i przemysłem (oczywiście nie tylko, chociaż są to dwie główne domeny tej nauki), ponieważ obiektem jej zainteresowania jest sterowanie procesami zachodzącymi w wyżej wymienionych sektorach. Automatyka korzysta z intelektualnych zasobów rodzimych nauk, takich jak matematyka, fizyka czy chemia, stosuje też podobny język liczb i symboli. Wynikiem tego współdziałania jest jeden z podstawowych filarów automatyki, czyli teoria sterowania, dzięki której można było stworzyć układy automatyki nazywane czasami układami regulacji.

układy automatykiUkładom warto przyjrzeć się bliżej, ponieważ to one kierują tym, co w automatyce najważniejsze, czyli sterowaniem. Można podzielić je na cztery typy (w zależności od dwóch zmiennych, które dowolnie się krzyżują). Są to: stacjonarność oraz parametry (skupione lub rozłożone). Każdy taki układ regulacji składa się z tych samych elementów, o ile nie jest układem złożonym. Do ich właściwego opisu stosuje się znaną parę metod badawczych – analizę i syntezę (rzadziej stosuje się modelowanie, identyfikacje i symulację. Prawdziwe problemy zaczynają się przy okazji próby opisu złożonych układów automatyki, gdyż w takiej sytuacji należy skupić się wyłącznie na tzw. obiektach składowych. Jak jednak należy rozumieć to pojęcie? Ponieważ stopień złożoności samych układów uniemożliwia ich wydajny opis, należy skupić się na tym, co jest powtarzalne i niezróżnicowane, a więc tzw. członach składowych, to właśnie one odpowiadają za wysyłanie interpretowanych sygnałów, które można opisać i skategoryzować.

Bez układów automatyki nie byłoby samej automatyki, a przemysł i technologia nie byłaby w stanie ewoluować w tak kontrolowany i zrozumiały dla nas sposób. Automatycy zdają sobie sprawę ze swojej roli, toteż praca w tej dziedzinie nie należy do prostych, wymaga rozległej wiedzy z zakresu nauk ścisłych i przyrodniczych. Automatyka wraz z robotyką i mechatroniką stanowi współczesny trzon ludzkich dążeń do świata jutra.